طلا و جواهرات یکی از اولین فرم های محصولات زینتی است که انسان ها از زمان متمدن شدن و حتی قبل تر به آن علاقه داشتند و نمونه های اولیه آویز های زینتی به اولین جوامع تمدن بشریت در بین النهرین و مصر بر میگردد. پوشیدن آویز های زینتی به لطف تکنولوژی امروزه به یک عرف و بخشی از پوشش روزانه ما انسان ها تبدیل شده است، اما در گذشته پوشیدن زیور آلات نشان دهنده شان و طبقه اجتماعی فرد بود. هنر طراحی و ساخت طلا و جواهر در طول قرون مختلف شکل های مختلفی به خود گرفته است، از جواهرات مهرهای مصریان تا فلز کاری های پیچیده و تراش گوهر و سنگ های قیمتی که در روزگار مدرن شناخته شده است. این صنعت آنقدر قدیمی است که حتی بسیار قبل تر از تمدن های مصر و بین النهرین انسان ها از زیور آلات ساخته شده از چوب و صدف و استخوان استفاده می کردند. نقطه تحول این صنعت به حدود ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح یعنی زمانی که به یک قطعه زیور ساخته شده از مس کشف شده توسط باستان شناسان نسبت داده میشود، برمیگردد. دانشمندان بر این باورند که از این پس بود که ساخت جواهرات به یکی از بزرگترین صنایع تبدیل شد و امروزه یکی از قدیمی ترین تجارت های روی زمین است. اگر به یکی از بازار ها و یا مراکز تجاری خرید طلا بروید، حتما تا به حال از این همه تنوع و طرح های مختلف شگفت زده شدهاید و برای تان این سوال پیش آمده است که محصولات ساخته شده از طلا و جواهر چگونه طراحی و تولید میشوند. آنچه در ادامه خواهید خواهند قرار است به شما تصویر روشن و واضح از تمام مراحل طراحی و ساخت زیور آلات طلا در دنیای مدرن و امروزی بدهد
گام اول: ایده پردازی
ایده پردازی عبارت است از مراحل تفکر خلاقانه (مانند طوفان فکری) که طراحان در پاسخ به یک نیاز، گرد هم آمده و با ذهنی باز و روشن ایده های مختلف را بررسی میکنند و به سوالات مختلفی پاسخ میدهند، در این مرحله طراح باید علاوه بر داشتن ذوق هنری مناسب به مسائل اقتصادی، فرهنگی محیط نیز مسلط باشد تا بتواند زیوری را یا برای قشری خاص و یا برای عموم مردم طراحی کند.
ایده پردازی یکی از اصلی ترین وظایف یک طراح طلا و جواهر است، این مهارت سخت اما بسیار مهم که در طی مدت زمان و با تمرین فراوان به دست میآید مهم ترین نقش در شکل گیری یک زیور طلا و جواهر را دارد. در واقع ایده پردازی شاکله اصلی یک زیور است که طراح با این روش میتواند طرح های جدید خلق کند، کالشکن و طرح های پیشین را گسترش دهد و طرح ها را مطابق مد روز زنده و به روز نگه دارد.
یک طراح طلا و جواهر از روش های مختلفی برای ایده پردازی استفاده میکند، که در رایج ترین روش طراحی و ایده پردازی، طراح به سراغ یک موضوع مشخص به عنوان منبع الهام میرود.
حال ممکن است بپرسید که منبع الهام چیست؟ منبع الهام در طراحی همان چیزیست که خط فکری طراح را در طی مراحل طراحی مشخص میکند، منابع الهام گاها میتواند یک موضوع بسیار تصادفی و ساده مانند یک برگ درخت چنار افتاده گوشه خیابان باشد که منبع الهام برای خلق یک مجموعه بی نظیر است و گاهی پیچیده کاملا اصولی و فکر شده و متکی به یک موضوع مشخص با روش های خاصی باشد باشد.
گام دوم: پیاده سازی طرح در CAD
نرم افزار CAD برای افزایش بهرهوری طراحان، بهبود کیفیت طرح اولیه، افزایش دقت طراحی و ایجاد یک پایگاه داده مورد استفاده قرار میگیرد. زمانی که طراح طرحی را در ذهن خود تجسم میکند، ابتدا آن را بر روی کاغذ پیاده سازی کرده و سپس آن را وارد چنین سیستمی میکند. با استفاده از این سیستم، طراحی کردن و اضافه کردن جزئیات بسیار راحتتر شده است.
گام سوم: پروتوتایپ سریع
پس از مشخص شدن طرح اولیه، جواهر مورد نظر با استفاده از اسکنرهای سه بعدی ایجاد خواهد شد. در این حالت نمونه اولیه به صورت سه بعدی تولید میشود تا در صورتی که عیبی وجود داشته باشد و یا نیاز به تغییری باشد قبل از ایجاد نمونه نهایی آن را برطرف کنند. این مدلها اکثرا با استفاده از رزین تولید میشوند.
گام چهارم:
نمونه سازی نهایی
در این مرحله مدل به وجود آمدهای که با استفاده از رزین شکل گرفته است را به مدل نقرهای تغییر خواهند داد. میتوان گفت که این مدل، همان مدل نهایی است که از روی آن قالب برداری میگردد تا محصولات نهایی و جواهرات را مشابه آن تولید کنند.
گام پنجم: بدست آوردن قالب لاستیکی
ساخت قالب بخش جدایی ناپذیر از فرآیند تولید طلا و جواهرات است. این کار به طلاسازان کمک میکند تا چندین محصول یک شکل را با سرعت بالا طراحی و تولید کنند. از مواد مختلفی برای تولید قالب استفاده میشود که میتوان به لاستیک طبیعی، سیلیکون و فلز اشاره کرد. به روشی که برای ساخت قالب استفاده میشود، ولکانیزاسیون گفته میشود.
گام ششم: ایجاد نمونه با استفاده موم
در این مرحله و بعد از بدست آوردن قالب نهایی، از موادی مانند موم (Wax) استفاده خواهد شد و آن را داخل قالب میریزند تا شکل کامل قالب را به خود بگیرد. پس از بدست آوردن مدلهای مومی آنها را داخلی سیلندرهای مخصوصی قرار میدهند و دور آن را با استفاده از گچ مخصوص میپوشانند و در دستگاه هواگیر قرار میدهند تا حفرات احتمالی از بین برود.
گام هفتم: خشک کردن موم
در این مرحله به گچ و موم درون آن حرارت وارد میکنند و باعث از بین رفتن موم داخل گچ میشود و یک فضای خالی به شکل قطعه جواهر مورد نظر داخل گچ پدیدار میگردد. در این مرحله قالب مورد نیاز طلا و جواهر بدست آمده است و باید بعد از آن فرآیند ذوب و قالب گیری طلا را آغاز کرد.
گام هشتم: قالب گیری طلا
در این مرحله و پس از خالی شدن قالبها از موم، قالب را به کوره اصلی انتقال داده و طلای ذوب شده را درون آن میریزند. پس از سرد شدن قالبها گچ دور آن را شکسته و جواهرات طلا سرد شده را از دورن آن در خواهند آورد. در این مرحله طلاهای اضافی که از طریق سوراخ قالب به جواهرات متصل است را بریده و قطعات را بر روی هم منتاژ میکنند و آنها را آمده پولیش دادن خواهند کرد.
گام نهم: پولیش دادن
در این مرحله طلاهای بدست آمده از داخل قالب را صیقل میدهند. با پولیش جواهرات سطح آنها صاف و براق خواهد شد. پولیش شامل سه مرحله غلت زدن، پیش صیقل و تمیزی نهایی است.
گام دهم: تنظیم گوهر و پولیش نهایی
ست کردن جواهر مد نظر و چسباندن آن به صورت ایمن بر روی طلا یک نوع هنر به حساب میآید. برای ست کردن سنگ بر روی طلا از تکنیکهای مختلفی استفاده میشود که از بین آنها میتوان به تکنیکهای استفاده از شاخک، شاخک صفحه، فشار، قاب، دم ماهی و سایر تکنیکها اشاره کرد. بعد از قرار دادن جواهر بر روی قسمت مورد نظر نوبت به پولیش نهایی میرسد. این پولیش پس از قرار دادن سنگ قیمتی بر روی جواهرات طلا بدست آمده انجام میشود و میتوان این پولیش را، هم به صورت دستی و هم به صورت ماشینی انجام داد.
گام یازدهم: آبکاری رودیوم
رودیوم یک فلز گرانبها و به رنگ سفید درخشان است. زمانی که قطعات طلا را با استفاده از رودیوم روکش میکنند، ظاهری سفید درخشان به آنها میبخشند و جواهرات را در برابر خراش و کدر شدن مقاوم میکنند. این تکنیک را بر روی طلای زرد پیاده سازی میکنند تا جذابیت بصری آن افزایش پیدا کند. از این روش بر روی طلا سفید نیز استفاده میشود و باعث خواهد شد طلای سفید از آنچه که هست سفیدتر دیده شود.
گام دوازدهم: کنترل کیفیت
در آخرین مرحله از مراحل ساخت طلا و جواهر، میبایست محصولات نهایی از نظر کیفیت مورد بررسی قرار بگیرند. این مرحله به سه شکل پیاده سازی میشود که شامل اندازه گیری، بازرسی بصری و بازرسی مکانیکی میباشد. با توجه به استانداردها و معیارهایی که هر طلا ساز و برند طلا و جواهر دنبال میکند، این مرحله میتواند کمی متفاوت باشد.
درنتیجه
مراحل ساخت طلا و جواهر بسیار پیچیده است که باعث میشود تولید جواهرات طلا یکی از مشاغل پرطرفدار و سخت تبدیل شود و کسی که قصد دارد وارد بازار کار طلا شود باید دقت و صبر بالایی داشته باشد تا بتواند محصولاتی بی نقص و با کیفیت بالا تولید کند.
دیدگاهتان را بنویسید